Κλιματική Αλλαγή

Παρατηρούμενες Αλλαγές στο Κλίμα

Η κλιματική αλλαγή αναφέρεται σε μια στατιστικά σημαντική διακύμανση είτε στη μέση κατάσταση του κλίματος είτε στη μεταβλητότητά του που διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα από αρκετές δεκαετίες και περισσότερο.

Η ελάχιστη χρονική περίοδος για να ορίσουμε το κλίμα μιας περιοχής (ως μέτρηση της μέσης κατάστασης και μεταβλητότητας των σχετικών μετεωρολογικών μεταβλητών) είναι 30 χρόνια σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO) και 20 χρόνια όπως έχει υιοθετήσει η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) στις εκθέσεις AR5 και AR6.

Στα τεσσεράμισι δισεκατομμύρια χρόνια της ιστορίας του πλανήτη μας, οι παράμετροι που χαρακτηρίζουν το κλίμα της γης έχουν υποστεί σημαντικές διακυμάνσεις. Για την περίοδο που διανύουμε, μπορούμε να πούμε πως ο μέσος ρυθμός ανόδου της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας του πλανήτη (κατά τον 20ο αιώνα) ήταν  0,75 0C ανά 100 χρόνια (IPCC, 2011). Ένα σημαντικό μέρος αυτής της θέρμανσης, όπως είναι γνωστό, έχει αποδοθεί στην αλλαγή της σύστασης της ατμόσφαιρας λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας, και έχει επικρατήσει να λέγεται «ανθρωπογενής συνιστώσα της κλιματικής αλλαγής» ή απλά «ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη». Η τελευταία αυτή περίοδος εύστοχα χαρακτηρίστηκε από τον καθηγητή Paul Crutzen ως «ανθρωπόκαινος περίοδος».

Στα 11.000 χρόνια πριν από τη Βιομηχανική Επανάσταση, η μέση θερμοκρασία σε όλο τον κόσμο ήταν σταθερή γύρω στους 14°C. Η Βιομηχανική Επανάσταση ξεκίνησε στα μέσα του 1800 όταν οι άνθρωποι άρχισαν να καίνε ορυκτά καύσιμα όπως άνθρακας, πετρέλαιο και αέριο για καύσιμο. 

Η καύση ορυκτών καυσίμων παράγει ενέργεια, αλλά και απελευθερώνει αέρια του θερμοκηπίου όπως διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο και υποξείδιο του αζώτου στον αέρα. Με την πάροδο του χρόνου, μεγάλες ποσότητες αυτών των αερίων έχουν συσσωρευτεί στην ατμόσφαιρα. 

Για παράδειγμα, το επίπεδο διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξήθηκε κατά 40% κατά τον 20ο αιώνα και τώρα πλησιάζει πια το 50% (περίπου 49%) σε σχέση με την προβιομηχανική περίοδο με τον παγκόσμιο ετήσιο μέσο όρο για το 2021 να είναι 414,71 ppm v (μέρη ανά εκατομμύριο) και 416,65 ppmv στη Mauna Loa (https://gml.noaa.gov/aftp/products/trends/co2/). Το 2019, το επίπεδο διοξειδίου του άνθρμφωνα με την πρόσφατη έκθεση (IPCC AR6 WG I) oι πρόσφατες αλλαγές στο κλίμα (τα τελευταία 50 χρόνια) είναι πρωτοφανείς για τουλάχιστον τα τελευταία 2 χιλιάδες χρόνια ενώ η τελευταία 100-ετία εκτιμάται ως η πιο θερμή τα τελευταία 100.000 χρόνια (IPCC, 2021: Summary for Policymakers).ακα στην ατμόσφαιρα ήταν υψηλότερο από ό,τι οποτεδήποτε σε τουλάχιστον 2 εκατομμύρια χρόνια.

Αξίζει να τονιστεί ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, η δεκαετία 2010-2019 ήταν η θερμότερη των τελευταίων 500 ετών. Επίσης σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση (IPCC AR6 WG I) oι πρόσφατες αλλαγές στο κλίμα (τα τελευταία 50 χρόνια) είναι πρωτοφανείς για τουλάχιστον τα τελευταία 2 χιλιάδες χρόνια ενώ η τελευταία 100-ετία εκτιμάται ως η πιο θερμή τα τελευταία 100.000 χρόνια (IPCC, 2021: Summary for Policymakers).

Παρατηρούμενοι δείκτες ενός μεταβαλλόμενου παγκόσμιου κλιματικού συστήματος. (a, c) Παρατηρούμενος παγκόσμιος μέσος όρος ανωμαλιών της θερμοκρασίας της γης και της επιφάνειας των ωκεανών (b) Χάρτης της παρατηρούμενης μεταβολής της επιφανειακής θερμοκρασίας, από το 1901 έως το 2020 (πηγή: https://www.ipcc.ch/report/sixth-assessment-report-working-group-i/

Αυξανόμενο επίπεδο διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα από το 1960, που μετρήθηκε από το Παρατηρητήριο Mauna Loa στη Χαβάη. (πηγή: https://gml.noaa.gov/ccgg/trends/

Το 1988, η Διεθνής Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC – Intergovernmental Panel on Climate Change) ιδρύθηκε για να παρέχει στις κυβερνήσεις πληροφορίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Τα στοιχεία έχουν δείξει ότι τα υψηλά επίπεδα αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα είναι η κύρια αιτία αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας.

Οι επιστήμονες μπόρεσαν να αποκλείσουν τα φυσικά γεγονότα ως αίτια της κλιματικής αλλαγής, όπως η ηφαιστειακή δραστηριότητα, αλλαγές στην ηλιακή δραστηριότητα ή φυσικές πηγές CO2. Αυτά μπορεί, ωστόσο, να έχουν μια πολύ μικρή επίδραση, πέρα από την ανθρώπινη συνεισφορά.

Σύγκριση παρατηρούμενων αλλαγών σε παγκόσμια κλίμακα στην επιφανειακή θερμοκρασία με αποτελέσματα που προσομοιώνονται από κλιματικά μοντέλα χρησιμοποιώντας φυσικές και ανθρωπογενείς πιέσεις. (από την αναφορά IPCC AR6, https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/)  Στην πιο πρόσφατη έκθεσή της, η IPCC αναφέρει ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες ευθύνονται για 1,07°C της αύξησης των 1,1°C.

Από τη Βιομηχανική Επανάσταση, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί κατά περίπου 1°C. Αυτή είναι μια ταχεία αλλαγή όσον αφορά το παγκόσμιο κλιματικό σύστημα. Προηγουμένως, οι φυσικές παγκόσμιες αλλαγές θεωρείται ότι συνέβησαν σε πολύ μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. Είναι επίσης σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Γη δεν θερμαίνεται ομοιόμορφα, επομένως η αύξηση της θερμοκρασίας είναι υψηλότερη από 1°C σε ορισμένες χώρες.

Μέση παγκόσμια θερμοκρασία για κάθε μήνα, από το 1850 έως το 2016. Η θερμοκρασία αυξάνεται καθώς απομακρύνεστε από το κέντρο του κύκλου. (πηγή: https://www.climate-lab-book.ac.uk/2016/spiralling-global-temperatures/


Πηγή : https://www.metoffice.gov.uk/weather/climate-change/what-is-climate change

Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

Όταν αέρια του θερμοκηπίου όπως το διοξείδιο του άνθρακα δημιουργούνται στην ατμόσφαιρα, λειτουργούν σαν ένα στρώμα γύρω από τη γη. Όταν το φως του ήλιου (κυρίως ακτινοβολία βραχέων κυμάτων) χτυπά αυτό το στρώμα, περνά κατευθείαν και συνεχίζει μέχρι να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη.

Στη συνέχεια, η γη απορροφά αυτό το ηλιακό φως και εκπέμπει έναν διαφορετικό τύπο φωτός, την υπέρυθρη ακτινοβολία μεγαλύτερου κύματος, πίσω στο διάστημα. Ένα μικρό μέρος της γήινης ακτινοβολίας διαπερνά την ατμόσφαιρα στο ατμοσφαιρικό παράθυρο του φάσματος (6 W/m2 από τα 117 W/m2 που εκπέμπονται από την επιφάνεια), ενώ το μεγαλύτερο μέρος απορροφάται από την ατμόσφαιρα (111 W/m2) και επανεκπέμπεται, με το σημαντικότερο μέρος της επανεκπεμπόμενης υπέρυθρης ακτινοβολίας (96 W/m2) να απορροφάται από την επιφάνεια της γης. Αυτό παγιδεύει την υπέρυθρη ακτινοβολία και προκαλεί τη θέρμανση της επιφάνειας – μια διαδικασία που ονομάζουμε «φαινόμενο του θερμοκηπίου».

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι κρίσιμο για τη ζωή στη γη. Χωρίς μια κουβέρτα αερίων του θερμοκηπίου που παγιδεύονται στη θερμότητα, η θερμοκρασία θα ήταν πολύ κρύα και οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν. Ωστόσο, προσθέτοντας επιπλέον αέρια θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, οι άνθρωποι έχουν δημιουργήσει ένα ενισχυμένο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Το στρώμα των αερίων του θερμοκηπίου είναι πλέον παχύτερη και απορροφά περισσότερη υπέρυθρη ακτινοβολία σε σχέση με πριν. Με άλλα λόγια, το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι ισχυρότερο και, αντί να διατηρεί τη γη σε σταθερή θερμοκρασία, προκαλεί τη θέρμανση του πλανήτη.

Ποιες είναι οι πηγές των αερίων του θερμοκηπίου;

Το ένα τέταρτο των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχεται από την καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.

Ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Το AFOLU σημαίνει γεωργία, δασοκομία και άλλες χρήσεις γης. (πηγή αναφορά IPCC AR5, https://ar5-syr.ipcc.ch/topic_observedchanges.php

Ένα άλλο τέταρτο των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχεται από τη γεωργία, τη δασοκομία και άλλες χρήσεις γης (AFOLU). Συγκεκριμένα το 35% των εκπομπών των GHGs απελευθερώθηκε από τον ενεργειακό τομέα, το 24% (καθαρές εκπομπές) από την AFOLU, το 21% από τη βιομηχανία, το 14% από τις μεταφορές και το 6,4% από τον κτιριακό τομέα (https://ar5-syr.ipcc.ch/topic_observedchanges.php).

Για να ταΐσουμε τα ζώα μας και τους εαυτούς μας, οι άνθρωποι έχουν κόψει μεγάλες εκτάσεις του δάσους και χρησιμοποίησαν τη γη για να καλλιεργήσουν καλλιέργειες. Τα δάση είναι πολύ καλά στο να απομακρύνουν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και έτσι η κοπή δέντρων επιτρέπει στο διοξείδιο του άνθρακα να συσσωρευτεί ακόμη περισσότερο στην ατμόσφαιρα.

Η γη μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την εκτροφή ζώων, όπως βοοειδή για κρέας και γάλα. Αυτά τα ζώα παράγουν επιπλέον αέρια, όπως το μεθάνιο. Τρώνε επίσης καλλιέργειες που διαφορετικά θα μπορούσαν να χρειάζονταν οι άνθρωποι, πράγμα που σημαίνει ότι απαιτείται ακόμη περισσότερη γη.

Εκτός από τα ορυκτά καύσιμα, την αποψίλωση των δασών και τη χρήση γης, τα αεροπλάνα και η παραγωγή τσιμέντου συμβάλλουν επίσης στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Πηγή: https://www.metoffice.gov.uk/weather/climate-change/what-is-climate-change

Η Κλιματική Αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές του κόσμου. Οι πάγοι στις πολικές περιοχές λιώνουν και η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Ορισμένες περιοχές πλήττονται συχνότερα από ακραία καιρικά φαινόμενα και βροχοπτώσεις, ενώ άλλες δοκιμάζονται από μεγάλης έντασης καύσωνες και ξηρασίες.

Οι επιπτώσεις αυτές αναμένεται να ενταθούν τις επόμενες δεκαετίες.

Τήξη των πάγων και άνοδος της στάθμης των θαλασσών

Παγόβουνο, Baffin Island, Καναδάς © Photodisc/DC Productions

Όταν το νερό θερμαίνεται, διαστέλλεται. Ταυτόχρονα η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί την κατάρρευση όγκων πάγου στους δύο πόλους και την τήξη των παγετώνων. Εξαιτίας των αλλαγών αυτών, ανεβαίνει η στάθμη των θαλασσών με αποτέλεσμα να προκαλούνται πλημμύρες και διάβρωση στις ακτές και τις πεδινές παράκτιες περιοχές.

Ακραία καιρικά φαινόμενα, μετατόπιση των βροχοπτώσεων

Οι ισχυρές βροχοπτώσεις και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα εμφανίζονται ολοένα και συχνότερα και προκαλούν πλημμύρες και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού, καθώς και περιορισμό των υδάτινων πόρων σε ορισμένες περιοχές.

Συνέπειες για νότια Ευρώπη, Μεσόγειο και Ελλάδα

Οι χώρες της νότιας και κεντρικής Ευρώπης πλήττονται όλο και πιο συχνά από κύματα καύσωνα, δασικές πυρκαγιές και ξηρασίες.

Η λειψυδρία στις περιοχές της Μεσογείου αυξάνεται συνεχώς με αποτέλεσμα να μεγαλώνουν οι κίνδυνοι ξηρασίας και ανεξέλεγκτων πυρκαγιών.

Στην Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες η αύξηση της συχνότητας ακραίων καιρικών φαινομένων θα συνοδευτεί από μείωση των βροχοπτώσεων, ξηρασία και αύξηση της συχνότητας των δασικών πυρκαγιών. 

Συνέπειες για τις αναπτυσσόμενες χώρες

Πολλές φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκονται ανάμεσα στις χώρες που πλήττονται περισσότερο. Οι άνθρωποι που ζουν εκεί συχνά εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό τους περιβάλλον και διαθέτουν τους λιγότερους πόρους για να αντιμετωπίσουν την Κλιματική Αλλαγή.

Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία

Η Κλιματική Αλλαγή έχει ήδη επιπτώσεις στην υγεία:

Έχει σημειωθεί αύξηση του αριθμού των θανάτων που σχετίζονται με τον καύσωνα σε ορισμένες περιοχές και μείωση των θανάτων που σχετίζονται με το κρύο σε άλλα κράτη μέλη.

Βλέπουμε ήδη αλλαγές στην κατανομή ορισμένων ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό καθώς και φορέων νόσων.

Κόστος για την κοινωνία και την οικονομία

Οι υλικές ζημίες και οι ζημίες στις υποδομές, καθώς και στην ανθρώπινη υγεία, συνεπάγονται υψηλό κόστος για την κοινωνία και την οικονομία.

Το διάστημα 1980 – 2011, οι πλημμύρες έπληξαν περισσότερα από 5,5 εκατομμύρια άτομα και προκάλεσαν άμεσες οικονομικές ζημίες άνω των 90 δισ. ευρώ.

Τομείς που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο της θερμοκρασίας και των βροχοπτώσεων, όπως η γεωργία, η δασοκομία, η ενέργεια και ο τουρισμός πλήττονται σε μεγάλο βαθμό.

Κίνδυνοι για την άγρια πανίδα και χλωρίδα

Η Κλιματική Αλλαγή επέρχεται εξαιρετικά γρήγορα και πολλά είδη φυτών και ζώων αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.

Πολλά είδη που ζουν στην ξηρά ή σε γλυκά και θαλασσινά νερά έχουν ήδη μετακινηθεί προς νέες περιοχές. Ορισμένα είδη φυτών και ζώων θα αντιμετωπίσουν υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης εάν η μέση θερμοκρασία της γης εξακολουθήσει να αυξάνεται ανεξέλεγκτα.

Πηγή : https://ec.europa.eu/clima/climate-change/climate-change-consequences_en 

Ως μεσογειακή χώρα με χιλιάδες νησιά, η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Είναι επιρρεπής σε ακραία κλιματικά φαινόμενα και αντιμετωπίζει τακτικά κύματα καύσωνα, ξηρασίες, πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές. Η μείωση των βροχοπτώσεων και η αύξηση των μέσων θερμοκρασιών επηρεάζουν ήδη την οικονομία και τα οικοσυστήματα. Μεγάλες εκτάσεις έχουν καεί, κτίρια έχουν καταστραφεί και πολλοί άνθρωποι έχουν πεθάνει (ΕΜΕΚΑ, 2011). Οι πυρκαγιές το 2018 προκάλεσαν ακόμη περισσότερους θανάτους. Αν και η συνολική καμένη έκταση έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία, ο κίνδυνος πυρκαγιάς προβλέπεται να αυξηθεί στη νότια Ευρώπη (Barros, 2014).

Η πρώτη ολοκληρωμένη μελέτη επιπτώσεων του κλίματος δημοσιεύθηκε το 2011 από μια διεπιστημονική επιτροπή που συστάθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος, μια ενημέρωση βρίσκεται σε εξέλιξη. Η μελέτη (https://www.bankofgreece.gr/Publications/%CE%A0%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%BA%CE%B8%CE%B5%CF%83%CE%B7.pdf?mode=preview) διαπίστωσε ότι τα επίπεδα βροχοπτώσεων πιθανότατα θα μειωθούν μεταξύ 5% και 19% σε ολόκληρη τη χώρα μέχρι το 2100, ενώ οι θερμοκρασίες θα αυξηθούν μεταξύ 3ºC και 4,5ºC. Οι έντονες βροχοπτώσεις προβλέπεται να γίνουν πιο συχνές στην ανατολική και κεντρική Ελλάδα και στη βορειοδυτική Μακεδονία, ενώ η ξηρασία θα αυξηθεί για την ανατολική ηπειρωτική χώρα και τη βόρεια Κρήτη. 

Οι κλιματικές προβλέψεις είναι προσομοιώσεις του κλίματος της Γης στις μελλοντικές δεκαετίες (συνήθως μέχρι το 2100) με βάση υποτιθέμενα «σενάρια» για τις συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου, αερολυμάτων και άλλων ατμοσφαιρικών συστατικών που επηρεάζουν την ακτινοβολία του πλανήτη.

Οι κλιματικές προβολές λαμβάνονται με την εκτέλεση αριθμητικών μοντέλων του κλίματος της Γης, τα οποία μπορεί να καλύπτουν είτε ολόκληρη την υδρόγειο είτε μια συγκεκριμένη περιοχή π.χ. Ευρώπη. Αυτά τα μοντέλα αναφέρονται ως Παγκόσμια Κλιματικά Μοντέλα (GCM) – επίσης γνωστά ως Μοντέλα Γενικής Κυκλοφορίας – ή Περιφερειακά Κλιματικά Μοντέλα (RCM), αντίστοιχα. (https://climate.copernicus.eu/climate-projections)

Τα αριθμητικά μοντέλα (Μοντέλα Γενικής Κυκλοφορίας ή GCM), που αντιπροσωπεύουν φυσικές διεργασίες στην ατμόσφαιρα, τον ωκεανό, την κρυόσφαιρα και την επιφάνεια της γης, είναι τα πιο προηγμένα εργαλεία που είναι διαθέσιμα αυτήν τη στιγμή για την προσομοίωση της απόκρισης του παγκόσμιου κλιματικού συστήματος στην αύξηση των συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου. Ενώ έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί απλούστερα μοντέλα για την παροχή παγκόσμιων ή περιφερειακών μέσων εκτιμήσεων της κλιματικής απόκρισης, μόνο τα GCM, πιθανώς σε συνδυασμό με περιφερειακά μοντέλα, έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν γεωγραφικά και φυσικά συνεπείς εκτιμήσεις της περιφερειακής κλιματικής αλλαγής που απαιτούνται σε ανάλυση επιπτώσεων.

Τα Περιφερειακά Κλιματικά Μοντέλα αναπτύχθηκαν για να παρέχουν πληροφορίες για το κλίμα υψηλής κλίμακας για μελέτες περιπτώσεων χρησιμεύοντας στην εφαρμογή μελετών σε περιφερειακά πλαίσια αλλά και στην κατανόηση των τοπικών σημάτων της κλιματικής αλλαγής.

Τα GCM απεικονίζουν το κλίμα χρησιμοποιώντας ένα τρισδιάστατο πλέγμα σε όλη την υδρόγειο, συνήθως με οριζόντια ανάλυση μεταξύ 250 και 600 km, 10 έως 20 κάθετων στρωμάτων στην ατμόσφαιρα και μερικές φορές έως και 30 στρωμάτων στους ωκεανούς. Η ανάλυσή τους είναι επομένως αρκετά αδρή σε σχέση με την κλίμακα των μονάδων έκθεσης στις περισσότερες εκτιμήσεις επιπτώσεων. Επιπλέον, πολλές φυσικές διεργασίες, όπως αυτές που σχετίζονται με τα σύννεφα, συμβαίνουν επίσης σε μικρότερη κλίμακα και δεν μπορούν να μοντελοποιηθούν σωστά. Αντίθετα, οι γνωστές τους ιδιότητες πρέπει να υπολογιστούν κατά μέσο όρο σε μεγαλύτερη κλίμακα με μια τεχνική γνωστή ως παραμετροποίηση. Αυτή είναι μια πηγή αβεβαιότητας στις προσομοιώσεις του μελλοντικού κλίματος που βασίζονται σε GCM. Άλλα σχετίζονται με την προσομοίωση διάφορων μηχανισμών ανάδρασης σε μοντέλα που αφορούν, για παράδειγμα, τους υδρατμούς και τη θέρμανση, τα σύννεφα και την ακτινοβολία, την κυκλοφορία των ωκεανών και το άλμπεντ πάγου και χιονιού. Για αυτόν τον λόγο, τα GCM μπορεί να προσομοιώνουν αρκετά διαφορετικές αποκρίσεις στην ίδια επιβολή, απλώς και μόνο λόγω του τρόπου με τον οποίο μοντελοποιούνται ορισμένες διαδικασίες και ανατροφοδοτήσεις.

Diagram of 3-D structure of a GCM

Ωστόσο, ενώ αυτές οι διαφορές στην απόκριση είναι συνήθως συνεπείς με το εύρος ευαισθησίας του κλίματος, είναι απίθανο να ικανοποιήσουν το εύρος αβεβαιότητας των περιφερειακών προβλέψεων. Ακόμη και η επιλογή όλων των διαθέσιμων πειραμάτων GCM δεν εγγυάται ένα αντιπροσωπευτικό εύρος, λόγω άλλων αβεβαιοτήτων που τα GCM δεν αντιμετωπίζουν πλήρως, ειδικά το εύρος εκτιμήσεων για τη μελλοντική ατμοσφαιρική σύνθεση.

Πηγή: https://interactive-atlas.ipcc.ch/regional-information#eyJ0eXBlIjoiQVRMQVMiLCJjb21tb25zIjp7ImxhdCI6OTc3MiwibG5nIjo0MDA2OTIsInpvb20iOjQsInByb2oiOiJFUFNHOjU0MDMwIiwibW9kZSI6ImNvbXBsZXRlX2F0bGFzIn0sInByaW1hcnkiOnsic2NlbmFyaW8iOiJzc3A1ODUiLCJwZXJpb2QiOiIyIiwic2Vhc29uIjoieWVhciIsImRhdGFzZXQiOiJDTUlQNiIsInZhcmlhYmxlIjoidGFzIiwidmFsdWVUeXBlIjoiQU5PTUFMWSIsImhhdGNoaW5nIjoiU0lNUExFIiwicmVnaW9uU2V0IjoiYXI2IiwiYmFzZWxpbmUiOiJwcmVJbmR1c3RyaWFsIiwicmVnaW9uc1NlbGVjdGVkIjpbXX0sInBsb3QiOnsiYWN0aXZlVGFiIjoicGx1bWUiLCJtYXNrIjoibm9uZSIsInNjYXR0ZXJZTWFnIjpudWxsLCJzY2F0dGVyWVZhciI6bnVsbCwic2hvd2luZyI6ZmFsc2V9fQ==

Ένα νέο εργαλείο για ευέλικτες χωρικές και χρονικές αναλύσεις μεγάλου μέρους των παρατηρούμενων και προβλεπόμενων πληροφοριών για την Κλιματική Αλλαγή παρέχεται από την Έκτη Έκθεση Αξιολόγησης της IPCC της Ομάδας Εργασίας I.